تاثیر سطوح مختلف سلنیوم و نیتروژن بر برخی ویژگی‌های رشدی و بیوشیمایی دانهال پیاز (Allium cepa L.)

Authors

  • فرشاد دشتی دانشیار- گروه باغبانی دانشگاه بوعلی سینا همدان-گرایش فیزیولوژی و اصلاح سبزی
  • مجتبی دلشاد دانشیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج
Abstract:

سابقه و هدف:. سلنیوم (Se) یک عنصر ضروری برای انسان و حیوانات است. با این حال، اثرات آن بر گیاهان کمتر شناخته شده است اما شواهدی وجود دارد که بیانگر نقش آنتی‌اکسیدانی سلنیوم می‌باشد. سلنیوم در سطوح پایین اثر مثبتی بر رشد و تحمل به تنش‌ها گیاه دارد درحالیکه در سطوح بالا مانند یک اکسیدان عمل کرده و رشد گیاه را کاهش می‌دهد. گیاهان نقش مهمی در انتقال سلنیوم خاک به زنجیره‌ی غذایی را دارند. از آنجاییکه سلنیوم بر متابولیسم نیتروژن تاثیر گذار است. در این تحقیق برای اولین بار اثر متقابل سلنیوم و نیتروژن بر خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی برگ پیاز مورد بررسی قرار گرفت. چرا که در ایران برگ پیاز به‌عنوان سبزی خوارکی همراه با سوخچه مصرف می‌گردد. مواد و روش‌ها: در تحقیق حاضر اثر سطوح مختلف سلنیوم و نیتروژن بر برخی ویژگی‌های رشدی و بیوشیمیایی پیاز رقم قرمز آذر شهر در شرایط کشت بدون خاک مورد مطالعه قرار گرفت. سه سطح سلنیوم (صفر، 1 و 5/1 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم) همراه با چهار سطح نیتروژن (56، 112، 168 و 224 میلی‌گرم بر لیتر) به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. در اوایل مرحله سوخدهی (سه ماه پس از کشت بذر) خصوصیات رشدی دانهال پیاز (وزن تر بوته، ارتفاع بوته، وزن تر برگ، وزن تر ساقه‌ی مجازی)، عملکرد و ویژگی‌های بیوشیمیایی (کلروفیل، میزان فعالیت آنتی‌اکسیدانی، فنل کل، فلاونوئید کل و اسید آسکوربیک) و نیترات برگ پیاز اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست آمده، خصوصیات رشدی دانهال پیاز از جمله وزن تر بوته (01/29 گرم)، وزن تر برگ (38/18 گرم)، ارتفاع بوته (15/54 سانتی-متر) و عملکرد (04/148 گرم بر مترمربع) در غلظت‌های 1 و 5/1 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با نیتروژن نسبت به صفر میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با نیتروژن افزایش یافتند. کاربرد هم‌زمان سلنیوم و نیتروژن اثر معنی‌داری بر میزان کلروفیل b داشت و بیشترین میزان کلروفیل b در تیمارهای 1 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با 224 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن و 5/1 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با 224 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن بود و کمترین میزان کلروفیل b در تیمار صفر میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با 56 میلی‌گرم در لیتر نیتروژن مشاهده گردید. هم‌چنین بیشترین میزان فنل کل (03/9 میلی‌گرم بر وزن تر)، فلاونوئید کل (0094/0 میلی‌گرم بر وزن تر)، اسید آسکوربیک (70/0 میلی‌گرم بر وزن تر) و فعالیت آنتی‌اکسیدانی (08/69 %) برگ پیاز در تیمارهای سلنات سدیم همراه با نیتروژن (224 میلی‌گرم بر لیتر نیتروژن همراه با 1 میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم) مشاهده گردید. درحالیکه، بیشترین میزان نیترات در تیمار صفر میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم در ترکیب با 224 میلی‌گرم بر لیتر نیتروژن بود. نتیجه‌گیری: کاربرد هم‌زمان سلنات سدیم همراه با نیتروژن نقش بسیار مهمی در بهبود برخی از خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی پیاز داشت. حداکثر میزان رشد دانهال پیاز در تیمارهای سلنیوم همراه با نیتروژن مشاهده گردید که نشان دهنده‌ی تاثیر مثبت هر دو عنصر بر افزایش میزان سنتز کلروفیل و در نتیجه افزایش میزان فتوسنتز و تثبیت کربن است که در نهایت افزایش میزان رشد پیاز را در پی دارد. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت که اثر مثبت سلنیوم بر رشد دانهال پیاز به افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدانی و ترکیبات فنلی مرتبط باشد. در هر سه سطح سلنیوم با افزایش غلظت نیتروژن میزان نیترات افزایش نشان داد اما با افزایش سطح سلنیوم میزان نیترات کاهش یافت. در نهایت می‌توان کاربرد یک میلی‌گرم بر لیتر سلنات سدیم همراه با 224 میلی‌گرم بر لیتر نیتروژن در کشت بدون خاک را برای تولید دانهال‌های پیاز با حداکثر میزان ترکیبات آنتی‌اکسیدانی و عملکرد توصیه کرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر سطوح مختلف نیتروژن و سلنیوم بر کارایی مصرف نیتروژن و برخی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی پیاز خوراکی (Allium cepa L.)

به‌منظور بررسی اثر سلنیوم و نیتروژن بر برخی ویژگی‌های رشدی و بیوشیمیایی پیاز خوراکی (توده‌ی زرد اصفهان)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه‌ی طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه رازی و در سال 1396 اجرا شد. در این آزمایش فاکتور اول شامل زمان تقسیط کود نیتروژن (بر اساس آزمون خاک که شامل 500 کیلوگرم اوره در هکتار بود) در شش سطح شامل (عدم مصرف کود، کل کود در زمان نشاء، یک‌دوم کود در زمان ...

full text

اثر سطوح مختلف نیتروژن بر خاصیت ضد‌میکروبی و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیکی پیاز (Allium cepa L.)

پیاز از جمله گیاهان دارویی است که در طب قدیم کاربرد فراوانی داشته و خاصیت ضدمیکروبی آن اثبات شده است. همچنین در میان سبزی­ها دومین رتبه را بعد از گوجه­فرنگی از نظر ارزش اقتصادی به خود اختصاص داده است پیاز در رژیم غذایی ایرانی­ها اهمیت زیادی دارد. در این مطالعه، اثر سطوح مختلف نیتروژن (56، 112، 168 و 224 میلی­گرم بر لیتر نیتروژن) در محلول غذایی هوگلند بر برخی ویژگی­های فیزیولوژیکی و خاصیت ضد­میک...

full text

تأثیر منابع و سطوح مختلف سلنیوم بر برخی ویژگی های رشدی و فیزیولوژیکی پیاز (allium cepa l.)

سلنیوم (se) یک عنصر ضروری برای انسان و حیوانات است. با این حال، اثرات آن بر گیاهان کمتر شناخته شده است. در این پژوهش، تاثیر منابع و سطوح مختلف سلنیوم بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی پیاز در شرایط کشت بدون خاک مورد مطالعه قرار گرفت تا علاوه بر صفات کیفی مطلوب و قابل قبول، مشکلی برای انسان و گیاه نداشته باشد. تیمارهای آزمایش شامل 4 غلظت نانوسلنیوم (2، 5، 10 و 30 میلی­گرم بر لیتر) و 3 غلظت سلنیت سدیم...

full text

تأثیر تنش خشکی و سلنیوم بر برخی خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی پیاز (.Allium cepa L) توده‌ی زرد اصفهان

سلنیوم به‌دلیل داشتن خواص آنتی اکسیدانی و فیزیولوژیکی به‌عنوان یک عنصر میکرو در نظر گرفته می‌شود. نقش مثبت سلنیوم در کاهش تأثیرات شدید تنش­های محیطی مختلف در گیاهان، هنوز ناشناخته بوده و نیاز به بررسی دارد. در این تحقیق تأثیر سلنیوم بر افزایش تحمل به خشکی پیاز توده‌ی زرد اصفهان به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفت. در شرایط گلخانه‌ای، فاکتور اول شامل تنش خشکی در...

full text

اثر نیتروژن، سلنیوم و نانوسلنیوم بر برخی ویژگی های فیتوشیمیایی پیاز (allium cepa l.)

در تحقیق حاضر اثر منابع و سطوح مختلف سلنیوم و نیتروژن بر برخی صفات رویشی و فیتوشیمیایی پیاز رقم قرمز آذر شهر در قالب سه آزمایش مستقل مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول جوانه زنی بذرهای پیاز در سطوح مختلف نانوسلنیوم، سلنیت سدیم و سلنات سدیم (شامل صفر، 2، 5، 10 و 30 میلی گرم بر لیتر) در قالب طرح کاملا تصادفی با 3 تکرار مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش دوم با هدف بررسی تاثیر منابع و سطوح مختلف سلنیو...

15 صفحه اول

اثر سطوح مختلف کلرید پتاسیم و دما بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و بیوشیمایی دانهال نارنج

چکیده دمای پایین یکی از عوامل محیطی مهم محدود‌کننده در توسعه کشت و تولید مرکبات است. یکی از راهکارهای افزایش تحمل گیاهان به تنش‌های غیرزیستی، تغذیه با کودهای پتاسه می‌باشد. بر این اساس، در تحقیق حاضر اثرات مصرف کلریدپتاسیم با غلظت‌های مختلف ( صفر، 5/2، 5 و 10 میلی‌مولار) و تحت سطوح مختلف دمایی صفر، 3- و 25 درجه سانتی‌گراد بر واکنش‌های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی شاخساره‌های جوان نارنج به صورت فاکت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 25  issue 1

pages  119- 135

publication date 2018-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023